Vào những ngày thu se lạnh, ký ức về quê nội lại trỗi dậy trong tôi – những đêm bên bếp củi ấm áp, mùi cơm nếp thơm bùi, tiếng mưa rơi rả rích và nụ cười dịu dàng của nội. Tuổi thơ giản dị, bình yên ấy giờ chỉ còn trong tâm trí, nhưng vẫn là bến bờ để trái tim tìm về, nơi ký ức xưa không bao giờ phai nhạt.
Nhớ quê nội
Vào thu, trời trở lạnh. Tiếng mưa rơi rả rích mãi không thôi. Những giọt mưa tí tách rơi trên bậc thềm cửa sổ, kéo theo một chút hơi lạnh tràn vào. Một vài cơn gió nhẹ nhàng lướt ngang trên da thịt tôi, nhẹ nhàng, êm ái. Nhấp ngụm trà còn nóng hổi, bất giác tôi nhớ về quê nội, những tháng ngày được ngồi cạnh bếp lửa ăn khoai nướng và ngắm những cơn mưa.
Nhớ thuở ấy, đêm đến, tôi cuộn tròn trong chiếc chăn ấm áp và nghe nội kể những câu chuyện xa xưa. Không có ánh đèn chói chang hoa lệ như thành phố, chỉ có ánh sáng yếu ớt, thấp thoáng từ chiếc đèn dầu, thỉnh thoảng, nội rít lên một tiếng thở dài. Tiếng nội ấm áp rì rầm bên tai, tôi như trôi theo lời kể, lưu lạc sâu vào trong những mẩu chuyện mà mình đã nghe, và rồi ngủ từ lúc nào không hay.
Gian bếp củi của nội
Nội thường dậy từ rất sớm, khi trời còn mờ hơi sương. Nhóm củi pha ấm nước chè, thổi lửa để nấu mâm cơm. Khói trắng nghi ngút bay ra từ gian bếp, thoang thoảng là mùi hương lúa gạo, nồng nàn khó tả. Chốc chốc, nghe thấy tiếng phù phù thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng ấm áp như mùi của quê hương, ngọn lửa cháy lên những kí ức hằn sâu trong khóe mắt, in vào tận cùng của tiềm thức khiến tôi khó có thể nào quên.
Mâm cơm đơn giản mà ngon cực kỳ, chỉ vài ba lát cá kho và dĩa rau luộc nhưng hơn hẳn những mỹ vị cao sang mà tôi từng thử qua. Cơm nấu bằng bếp củi rất đặc biệt, có vị bùi và thoảng hương thơm. Dưới đáy nồi thường có vài miếng cơm bị cháy, bọn trẻ chúng tôi cứ giành nhau miếng cơm cháy ấy rồi cười khúc khích, giòn tan cả một khung trời.
Những buổi trưa không ngủ
Có những buổi trưa không ngủ, tôi lang thang đi dọc theo những cánh đồng, muốn kiếm tìm cái gì mới lạ. Niềm vui thuở ấy thật giản đơn, bắt được con chuồn chuồn hay cánh bướm cũng chạy khắp xóm khoe với bọn trẻ trong làng.
Tôi hay ghé thăm cây ổi gần đó, sờ nắn xem ổi đã chín chưa, rồi lại thất vọng đi về. Không bỏ cuộc, tôi lại tiếp tục tìm đến những cây khác. Trên con đường đất gập ghềnh, tôi vô tư chạy nhảy và vùng vẫy, nếu có vấp ngã cũng sẽ được nội dìu lên.
Những nỗi buồn thầm lặng
Ấm ức, đau đớn thuở ấy muốn khóc thật to cho nội biết, nhưng càng trưởng thành con người lại càng muốn giấu nó đi. Dẫu cho rơi vào vực sâu của những nỗi buồn, con người ta vẫn muốn chôn cất những thứ ấy vào một góc. Có lẽ, đó là cái giá của sự trưởng thành…
Bên giếng nước, tôi nắm chặt dây thừng dốc hết sức để múc những ca nước trong veo, rửa vài ba trái mận, trái xoài mình hái được. Ngắt những trái ớt rồi giã chén muối, cứ thế trưa nào cũng thổn thức, đi đi lại lại quanh xóm kiếm tìm một cái gì đó, không nhất định.
Vậy mà, những cảnh trí tưởng chừng giản đơn ấy đã luồn sâu vào tim tôi, khiến giờ đây tôi chìm vào những mộng tưởng đẹp đẽ, để tâm hồn mình miên man nhớ về những ngày ở quê nội.
Quê nội trong tôi là gì? Là vào những đêm đầu mùa hạ, tôi bắt những con đom đóm nhốt vào lòng bàn tay. Lén nhìn những quầng xanh sáng nhấp nháy qua khe tay rồi thốt lên thế giới tự nhiên thật diệu kỳ.
Là những đêm tháng mười ngồi bên chiếc bếp củi ấm áp, ăn những củ khoai nướng và nhìn những giọt mưa rơi. Tiếng mưa đều đều, khiến tâm trí tôi trôi vào thế giới nội tâm đầy mộng tưởng.
Là những mùa đông được nội xoa dầu, suýt xoa vì trời lạnh quá, lạnh đến tê tái tâm can. Nhưng lòng tớ lúc đó nhẹ bẫng, hồn tôi trong veo không chút gợn sóng, cảm giác ấy sao mà bình yên đến lạ.
Là bông hoa mai nở rộ đầu xuân, rực rỡ và căng mịn sức sống. Ngắt một bông hoa cài lên tóc và ngỡ bản thân đang đẹp lộng lẫy đến yêu kiều.
Tôi hiểu ra bản thân rung cảm với những gì giản dị nhất, bình yên nhất. Trong khối đời sống hỗn mang đa chiều, hình ảnh quê nội đã khỏa lấp và khuấy động hết tâm can. Chúng chạm khắc vào tim tôi những ấn tượng rất khó buông lơi, dịu dàng, đẹp đẽ.
Tuổi thơ ấy, tôi không thể tìm lại được nữa…
Khi nội rời xa
Cuộc sống chẳng bao giờ đứng yên. Một buổi sáng sớm, khi sương còn lặng trên mái ngói, nội đã rời xa chúng tôi. Ngôi nhà nội trở nên lặng lẽ đến lạ thường. Không còn tiếng khói bếp nghi ngút, không còn tiếng thổi lửa đều đều, chỉ còn lại mùi đất, mùi gỗ, mùi của những ký ức xưa vương vấn.
Tôi bước vào gian bếp cũ, nơi từng chứng kiến bao mùa ấm áp, và bỗng thấy lòng nghẹn ngào. Tôi nhìn ra khung cửa sổ, nơi ngày xưa tôi thường đứng hóng mưa, và nhận ra rằng ký ức xưa không còn chỉ là hồi ức, mà đã trở thành một phần máu thịt, một lớp sương mờ ảo bao phủ cả tâm hồn tôi.
Ngôi nhà nội giờ vắng lặng. Không còn tiếng cười trẻ con reo vui, không còn tiếng rì rầm kể chuyện của bà trong đêm tối. Thỉnh thoảng, một cơn gió lùa qua khe cửa, mang theo mùi mưa, mùi đất, và như thể thì thầm những bí mật xưa, khiến tim tôi bỗng dưng xao xuyến. Mọi thứ vẫn còn đó, nhưng dường như tuổi thơ đã khép lại…
Tôi hiểu, tuổi thơ là không thể nào trở lại. Nội và ngôi nhà cũ – tất cả sẽ mãi là bến bờ bình yên, là nơi trái tim tôi tìm về, là nơi mà dù thời gian có trôi đi, ký ức xưa vẫn không bao giờ phai nhạt.
