Nhà hát Lớn Hải Phòng – Khi dấu ấn Pháp ngân vang giữa lòng phố Cảng

Dấu ấn thời thuộc địa – Khi thành phố vươn mình cùng nhịp châu Âu

Hơi thở của một thời đại mới

Nhà hát Lớn Hải Phòng được người Pháp khởi công xây dựng năm 1904 và hoàn thành vào 1912, mô phỏng theo phong cách Nhà hát Opéra de Paris.

Đây là giai đoạn Hải Phòng trở thành trung tâm thương cảng quan trọng nhất Bắc Kỳ, nơi tập trung các công trình kiến trúc Tây phương đầu tiên: nhà thờ, ngân hàng, bưu điện, và đặc biệt là nhà hát – biểu tượng của “đời sống văn minh đô thị”.

Ban đầu, nhà hát phục vụ giới quan chức và tầng lớp thượng lưu Pháp, nhưng dần trở thành nơi người Việt tiếp xúc với văn hóa, âm nhạc và nghệ thuật sân khấu châu Âu – mở ra một kỷ nguyên giao thoa đầy biến động.

Khi người Việt bước lên sân khấu của chính mình

Cũng chính trong không gian từng dành cho giới cầm quyền, người Việt dần xuất hiện trên sân khấu. Những gánh hát cải lương, kịch nói, ca nhạc dân tộc được biểu diễn song hành cùng các vở opera Pháp. Từ đó, nhà hát không chỉ là biểu tượng quyền lực, mà trở thành không gian nghệ thuật của nhân dân, nơi khát vọng văn hóa bản địa dần được cất tiếng.

Kiến trúc giao thoa – Khi châu Âu gặp Á Đông

Nhà hát được xây dựng theo phong cách Baroque cổ điển với mái vòm cao, cột Corinth uy nghi, cùng những đường cong mềm mại và hoa văn chạm trổ tinh tế. Gam màu vàng nhạt pha trắng tạo cảm giác sang trọng mà ấm áp.
Bên trong, trần được trang trí bằng bích họa, đèn chùm pha lê rực rỡ, ghế nhung đỏ cùng ban công hình vòng cung – tất cả thể hiện tinh thần nghệ thuật và kỷ luật của người Pháp.

Song điều khiến công trình này đặc biệt là sự hòa hợp với văn hóa Việt: nằm giữa quảng trường trung tâm, hướng ra sông Cấm – nơi giao thương và sinh hoạt cộng đồng. Nhờ vậy, nhà hát không tách biệt, mà trở thành trái tim của thành phố, nơi mỗi người dân đều có thể cảm nhận hơi thở văn minh len lỏi vào đời sống hàng ngày.

Từ sân khấu thuộc địa đến không gian văn hóa Việt

Biểu tượng nghệ thuật của thời hòa bình

Sau năm 1955, khi Hải Phòng được giải phóng, Nhà hát Lớn bước sang một giai đoạn mới – trở thành trung tâm nghệ thuật của miền Bắc. Tại đây diễn ra các buổi hòa nhạc, kịch nói, chèo, cải lương, hội nghị văn hóa, và nhiều sự kiện lớn của thành phố. Không còn là nơi phục vụ riêng tầng lớp thượng lưu, nhà hát giờ đây thuộc về nhân dân, trở thành biểu tượng của tự do sáng tạo và tinh thần khai sáng Việt Nam.

Những hồi ức còn vang mãi

Dù chiến tranh từng khiến công trình hư hại, nhưng sau nhiều lần trùng tu, Nhà hát Lớn Hải Phòng vẫn giữ nguyên dáng vẻ ban đầu. Mỗi mùa lễ hội, ánh đèn vàng lại tỏa sáng, tiếng nhạc vang lên từ sân khấu, như gợi lại âm vang của quá khứ. Với người dân thành phố, đây không chỉ là một tòa nhà, mà là ký ức của bao thế hệ – nơi chứng kiến tình yêu, ước mơ, và khát vọng không ngừng vươn tới cái đẹp.

Biểu tượng sống của thành phố hoa phượng đỏ

Giữa nhịp sống hiện đại, Nhà hát Lớn vẫn là trung tâm văn hóa, du lịch và lễ hội lớn nhất Hải Phòng. Quảng trường trước nhà hát trở thành không gian mở cho các sự kiện nghệ thuật, hòa nhạc, và lễ hội hoa phượng đỏ hàng năm.
Vào buổi tối, khi đèn rực sáng, âm nhạc vang lên trên bậc thềm cổ, người dân và du khách cùng hòa mình trong không khí lãng mạn – một Hải Phòng trẻ trung mà vẫn đậm hồn di sản.

Không chỉ là công trình kiến trúc, nhà hát còn là biểu tượng của tinh thần người Hải Phòng: mạnh mẽ, phóng khoáng nhưng vẫn yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, và luôn hướng tới tương lai.

Trải qua hơn một thế kỷ, Nhà hát Lớn Hải Phòng vẫn đứng đó – như một người nghệ sĩ không rời sân khấu.Dưới ánh đèn vàng, trong tiếng sóng sông Cấm, công trình này kể lại câu chuyện về một thành phố từng mang trong mình dấu ấn Pháp thuộc, nhưng đã biến những ảnh hưởng ấy thành bản hòa tấu của riêng Việt Nam.

Giữa nhịp sống hôm nay, Nhà hát Lớn vẫn nhắc ta nhớ rằng: văn minh không chỉ đến từ kiến trúc, mà còn từ khát vọng vươn tới cái đẹp và lòng tự hào dân tộc.