Trung Thu về, ánh trăng tròn như chiếc gương ngọc treo lơ lửng trên bầu trời, soi sáng từng mái ngói, con đường, soi cả những ký ức đã ngủ quên. Đó là tiếng trống lân rộn ràng làm tim thiếu nhi thổn thức, là ngọn đèn ông sao lung linh trong tay bé nhỏ, là mùi bánh nướng, bánh dẻo thoảng ra từ căn bếp ấm áp của mẹ, của bà. Trung Thu không chỉ là Tết của thiếu nhi, mà là mùa sum vầy của cả dân tộc – nơi ký ức tuổi thơ hòa quyện cùng niềm tự hào văn hóa, để mỗi ánh trăng tháng Tám lại nhắc ta nhớ rằng: người Việt dù đi đâu cũng mang trong tim mình một mùa trăng đoàn viên.
Dưới ánh Trăng Rằm – Ký ức tuổi thơ ùa về
Đêm rằm tháng Tám. Ánh trăng tròn vằng vặc trải khắp mái ngói, sân đình, con ngõ nhỏ. Tôi vẫn nhớ như in những đêm Trung Thu tuổi thơ: tay ôm chiếc lồng đèn giấy ngôi sao, vừa chạy vừa hát vang khúc ca quen thuộc, tiếng trống múa lân dồn dập khiến tim đập rộn ràng.
Bà tôi lúc ấy đang bày mâm cỗ: hồng chín đỏ au, bưởi tách múi trắng ngần, chiếc bánh nướng còn ấm thơm mùi mật. Trung Thu, với tôi, không chỉ là Tết thiếu nhi. Đó là ký ức của một mùa đoàn viên, nơi tuổi thơ và gia đình cùng hội tụ dưới ánh trăng vàng.
Nguồn gốc và ý nghĩa
Trung Thu bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ trăng và gắn liền với mùa màng trong nông nghiệp. Người xưa xem mặt trăng là biểu tượng của sự đủ đầy, viên mãn và may mắn.
Trải qua bao thế hệ, người Việt đã thổi hồn dân tộc vào ngày lễ ấy, biến nó thành dịp để gia đình sum vầy, trẻ nhỏ hân hoan, cộng đồng gắn kết – chan chứa yêu thương. Trung Thu vì thế vừa mang tính tâm linh, vừa mang tính cộng đồng: nhắc nhở con người biết trân trọng thiên nhiên, biết giữ gìn sự sum họp và sẻ chia.
Khi phố thị và làng quê cùng rộn rã
Những ngày cận Trung Thu, cả thành thị lẫn thôn quê đều khoác lên mình tấm áo lễ hội. Ở phố lớn, cửa hàng chen nhau treo đèn lồng rực rỡ, bánh Trung Thu muôn màu muôn vị. Các con phố Hàng Mã (Hà Nội), Lương Nhữ Học (Sài Gòn) đông nghịt người, lung linh ánh sáng đèn lồng, náo nhiệt tiếng cười trẻ nhỏ.
Ở làng quê, sân đình sáng rực ánh đèn ông sao, trẻ con ríu rít rước đèn quanh xóm, tiếng trống rộn ràng gọi nhau phá cỗ. Khung cảnh ấy mộc mạc nhưng ấm áp, chứa đựng cái hồn quê Việt. Dù ở đâu, Trung Thu vẫn chung một tinh thần: sum vầy, đoàn viên và hân hoan.
Điệu trống, điệu múa và hương vị mùa thu
Không thể nhắc đến Trung Thu mà thiếu tiếng trống lân, tiếng kèn vang vọng. Những màn múa rồng, múa sư tử dồn dập như thổi hồn khí thế vào từng mái nhà, gửi lời chúc bình an, thịnh vượng.
Trung Thu còn là mâm cỗ đoàn viên. Trái bưởi, quả hồng, cốm xanh, bánh dẻo, bánh nướng… tất cả được bày biện thành một bức tranh mùa thu đầy sắc màu. Và chiếc bánh Trung Thu, tròn vuông đủ kiểu, mang trong mình ý nghĩa sum họp – để mỗi lát bánh cắt ra, là một phần yêu thương được chia sẻ.
Trong ánh trăng sáng vằng vặc, tiếng trống lân hòa cùng tiếng cười trẻ nhỏ, tạo nên một bức tranh lễ hội lung linh, vừa rộn rã, vừa thấm đẫm tình người.
Di sản văn hóa – Nối dài từ xưa đến nay
Trung Thu không chỉ là ngày lễ, mà còn là nơi nghệ thuật dân gian được giữ gìn. Những nghệ nhân vẫn kiên nhẫn làm lồng đèn giấy kiếng, mặt nạ giấy bồi, tò he, trống tùng… để trao truyền cho lớp trẻ.
Ở làng Hậu Ái (Hà Nội), bà Nguyễn Thị Tuyến đã hơn nửa thế kỷ gắn bó với nghề làm đèn ông sao. Ở Huế, nghệ nhân Trương Như Rem vẫn miệt mài tô vẽ từng chiếc đầu lân thủ công. Mỗi món đồ chơi không chỉ là thú vui trẻ nhỏ, mà còn là ký ức sống, là linh hồn của di sản văn hóa.
Ngày nay, Trung Thu khoác thêm màu sắc hiện đại: đèn lồng điện tử, bánh Trung Thu sáng tạo với nhiều hương vị mới mẻ. Nhưng dẫu thay đổi thế nào, tinh thần sum vầy, gắn kết gia đình và cộng đồng vẫn vẹn nguyên – như ánh trăng rằm chưa bao giờ khuyết.
Trung thu – Tự hào Việt Nam dưới ánh trăng vàng
Trung Thu không chỉ là ký ức của mỗi người Việt, mà còn là hình ảnh khiến bạn bè quốc tế say mê. Du khách đến Việt Nam dịp này thường ngỡ ngàng trước những đoàn rước đèn lung linh, những điệu múa lân sư rồng sôi động và bầu không khí ấm áp tràn ngập phố phường.
Và đâu chỉ ở quê hương, Trung Thu còn theo chân người Việt tỏa sáng nơi xa xứ. Ở vùng cao, thầy cô mang lồng đèn cho trẻ nhỏ, để đêm trăng miền núi thêm lung linh. Ở trời Âu, trời Mỹ, cộng đồng người Việt vẫn quây quần phá cỗ, rước đèn cùng con trẻ – để ánh trăng rằm quê nhà chưa bao giờ tắt.
Trung Thu, vì thế, trở thành nhịp cầu nối, gắn kết người Việt dù ở bất cứ nơi đâu. Ánh trăng rằm tháng Tám đã vượt khỏi khuôn khổ một lễ hội, để trở thành biểu tượng của niềm tự hào văn hóa – nơi ký ức và hiện tại giao thoa, nơi di sản dân tộc được thắp sáng qua từng mùa trăng.
