Giữa dòng chảy hối hả của miền Đông Nam Bộ hiện đại, vẫn có một nơi khiến con người lặng bước – nơi rừng vẫn thở, suối vẫn hát, và muôn thú vẫn sống như thuở đất trời mới mở. Vườn quốc gia Cát Tiên – di sản thiên nhiên của Việt Nam – không chỉ là một khu rừng, mà là kho báu xanh lưu giữ những điều quý giá nhất: sự sống, ký ức và niềm tin của con người vào thiên nhiên.
Nơi sự sống khởi nguyên giữa lòng miền đất đỏ
Vẻ đẹp của rừng nhiệt đới nguyên sinh
Vườn quốc gia Cát Tiên nằm trải dài trên ba tỉnh Đồng Nai – Lâm Đồng – Bình Phước, cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 150 km. Đây là một trong những khu rừng mưa nhiệt đới còn lại hiếm hoi ở Việt Nam, được UNESCO công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới năm 2001.
Bước chân vào Cát Tiên, ta như đi vào một thế giới khác. Ánh sáng rừng lấp lánh xuyên qua tán cây, hơi ẩm của đất quyện cùng tiếng chim, tiếng côn trùng, tiếng suối róc rách len giữa những gốc cổ thụ. Có những cây tung, cây dầu hàng trăm năm tuổi, thân to đến ba người ôm không xuể – những “nhân chứng xanh” cho lịch sử của vùng đất này.
Ngôi nhà của những loài quý hiếm
Cát Tiên được xem là “ngân hàng gen sống” của Đông Nam Bộ, với hơn 1.600 loài thực vật và 700 loài động vật. Nơi đây từng là mái nhà của tê giác Java – loài vật từng được cho là tuyệt chủng tại Việt Nam, cùng nhiều loài linh trưởng quý như vượn đen má vàng, voọc chà vá chân đen, chồn bay, cu li nhỏ…
Ban đêm, khi rừng chìm trong bóng tối, Cát Tiên lại cất lên bản nhạc riêng – tiếng côn trùng râm ran, tiếng cú gọi, tiếng thú đạp lá khô. Những thanh âm ấy như nhắc ta rằng, thiên nhiên vẫn đang sống, dù ngoài kia con người ngày một xa rừng.
Dòng thời gian và những giá trị được bảo tồn
Từ huyền thoại cổ xưa đến di sản hôm nay
Ít ai biết, Cát Tiên không chỉ có rừng, mà còn là vùng đất mang dấu ấn văn hóa cổ. Trong lòng rừng, các nhà khảo cổ từng phát hiện Khu di tích Óc Eo Cát Tiên – trung tâm tôn giáo của một vương quốc cổ, với nhiều phế tích đền tháp, tượng thần Shiva và Linga – Yoni bằng đá sa thạch có niên đại gần một thiên niên kỷ.
Đi giữa rừng, nghe tiếng lá xào xạc trên nền đất đỏ bazan, ta có thể tưởng tượng về những dòng người từng sinh sống nơi đây, về sự giao hòa giữa thiên nhiên – con người – văn hóa, tạo nên bản hòa ca bất tận của miền đất này.
Hành trình gìn giữ “kho báu xanh”
Suốt nhiều năm qua, các cán bộ kiểm lâm và nhà bảo tồn vẫn miệt mài ngày đêm giữ rừng. Mỗi bước chân tuần tra, mỗi trạm kiểm soát dựng giữa rừng đều là lá chắn cho sự sống, bảo vệ những gì thiên nhiên ban tặng. Không chỉ bảo tồn động thực vật, Cát Tiên còn chú trọng du lịch sinh thái có trách nhiệm, giúp du khách trải nghiệm rừng mà không làm tổn hại đến rừng.
Những con đường mòn xuyên rừng, tour đạp xe, quan sát chim, khám phá đêm… đều được tổ chức chừng mực – để mỗi người khi rời đi đều mang theo ý thức và lòng biết ơn dành cho thiên nhiên.
Bản giao hưởng của rừng và con người
Khi con người lắng nghe tiếng rừng
Rừng Cát Tiên không chỉ là nơi trú ngụ của muông thú, mà còn là nơi con người tìm lại sự tĩnh lặng trong chính mình. Giữa không gian mênh mông ấy, ta học cách lắng nghe – tiếng gió, tiếng suối, tiếng bước chân mình chạm vào đất. Rừng dạy ta bài học về sự kiên nhẫn, về chu trình sống – nơi mọi sinh vật đều có vị trí riêng, không ai hơn ai, chỉ có sự hài hòa.
Du khách đến đây, dù là nhà nghiên cứu hay người yêu thiên nhiên, đều có chung một cảm giác: rời rừng với trái tim đầy bình yên.
Cát Tiên – Niềm tự hào xanh của Việt Nam
Ngày nay, giữa những đô thị ngày càng mở rộng, Vườn quốc gia Cát Tiên vẫn là lá phổi xanh của miền Đông Nam Bộ. Mỗi cánh rừng được giữ lại không chỉ để làm đẹp cho đất, mà còn để bảo vệ khí hậu, nguồn nước, và tương lai của con người.
Với người Việt, Cát Tiên không chỉ là một địa danh, mà là biểu tượng của sự sống bền vững, của tinh thần trân trọng và yêu thiên nhiên. Mỗi chuyến đi đến đây là một lời nhắc: Giữ rừng không chỉ để bảo vệ cây, mà là để giữ lấy sự sống – của rừng, và của chính chúng ta.
Giữa rừng, ta thấy chính mình
Khi ánh hoàng hôn buông xuống trên sông Đồng Nai, rừng Cát Tiên rực lên trong sắc vàng dịu. Tiếng chim gọi nhau về tổ, mặt nước phản chiếu bầu trời, tất cả như một bức tranh chuyển động của thiên nhiên Việt Nam – hoang sơ mà đầy sức sống.
Rời Cát Tiên, ai cũng mang theo một cảm giác lặng – thứ cảm giác chỉ có được khi ta đứng giữa rừng, hít sâu một hơi, và nhận ra rằng: thiên nhiên không chỉ là cảnh quan để ngắm, mà là phần máu thịt trong tâm hồn mỗi người Việt.
