Giữa nhịp sống hiện đại của phố biển Nha Trang, vẫn có những người âm thầm gìn giữ một di sản mộc mạc – nghề làm thuyền thúng.Từ đôi tay rám nắng và sợi tre uốn cong, họ tạo nên những chiếc thuyền tròn nhỏ bé nhưng bền bỉ giữa sóng gió, mang trong mình cả câu chuyện của ngư dân miền biển.Mỗi sợi nan, mỗi lớp nhựa thông đều chứa đựng tâm huyết và ký ức về một thời “cha truyền con nối”.
Có nơi, biển không chỉ hát… mà còn biết kể chuyện.
Sáng sớm ở Nha Trang, biển vẫn còn ngái ngủ, gió nhẹ thổi qua mặt cát, để lại dấu chân của người ra biển từ tinh mơ. Giữa không gian mờ sương ấy, vang lên tiếng gõ tre, tiếng kéo dây, tiếng cười khàn khàn của những người đàn ông làm nghề.
Âm thanh mộc mạc ấy, ai nghe qua tưởng quen, nhưng càng nghe càng thấy như tiếng biển gọi – dịu dàng mà da diết. Hơn bốn mươi năm qua, ông vẫn ngồi ở góc nhỏ này – nơi có những sợi tre, nhựa thông, và hơi muối mằn mặn.
Khi tôi hỏi vì sao ông vẫn gắn bó với nghề dù biển giờ khác xưa, ông chỉ cười: “Làm thuyền là cách tôi nói chuyện với biển. Còn biển, vẫn trả lời tôi bằng sóng mỗi ngày.”
Khi biển và con người hòa làm một
Nha Trang – Dải lụa xanh của miền Trung
Biển ở đây không chỉ xanh, mà là màu xanh có thể khiến lòng người lặng đi. Cát thì mịn như tơ, nắng thì trong như mật, gió thổi qua như đang ngân lên khúc hát của miền duyên hải. Mỗi con sóng là một nhịp thở, mỗi buổi sớm là một chương nhạc, tất cả hòa vào nhau, tạo nên bản giao hưởng của nắng, gió và lòng người.
Đôi tay rám nắng và nhịp thở của di sản
Trên bãi cát vàng lấp lánh, những sợi trẻ mảnh được uốn cong thành từng vòng tròn hoàn hảo. Mỗi đường đan, mỗi nút nối đều vang lên nhịp riêng, chậm rãi, đều đặn như tiếng thở của người quen sống cùng gió biển.
Nồi nhựa thông sôi lăn tăn, tỏa ra mùi hăng nồng, ngai ngái – thứ hương mà chỉ cần ngửi qua, người ta đã biết đang ở một làng nghề ven sóng. Ông Quá ngồi đó, dáng gầy, ánh nắng trượt trên mái tóc đã bạc. Bàn tay ông làm việc không vội, nhưng chắc nịch, từng động tác như một nghi lễ.
Vòng tròn của niềm tin và sự sống
Chiếc thuyền thúng Nha Trang tròn như mặt trăng, như vòng tay của người mẹ ôm trọn biển khơi. Nó nhỏ bé, mộc mạc, nhưng lại dẻo dai đến kỳ lạ, có thể vượt sóng lớn, đưa ngư dân ra khơi, mang về cá tôm và cả nụ cười sau mỗi chuyến đi.
Từ ký ức đến di sản – Câu chuyện của làng nghề sống mãi
Khi khó khăn sinh ra sáng tạo
Từ bàn tay mộc mạc và khối óc khéo léo, thuyền thúng Nha Trang ra đời không phải trong xưởng thợ, mà trong những mái nhà lợp lá, bên tiếng ru của biển và mùi khói nhựa thông phảng phất.
Đó không chỉ là sáng tạo trong gian khó, mà còn là minh chứng cho tinh thần Việt – thông minh, bền bỉ và lạc quan. Những con người ấy, dù chỉ có tre và gió, vẫn dệt nên cái đẹp từ chính mảnh đất mình đang sống và bằng đôi tay rám nắng, họ đã biến sự thiếu thốn thành một di sản, một vòng tròn nhỏ chứa cả sức mạnh của biển và tâm hồn của quê hương.
Khi đôi tay truyền lại ký ức
Trong ngôi nhà nhỏ bên bờ biển, ông Quá vẫn giữ lại chiếc thúng cha mình làm từ xưa, lớp sơn đã bong, nan tre đã bạc nhưng vẫn vững vàng. Mỗi lần nhìn nó, ông lại thấy cha mình ngồi đan tre trong ánh đèn dầu, miệng ngậm tẩu thuốc, ánh mắt hiền.
Những nghệ nhân thuyền thúng Nha Trang như ông Quá, ông Định, hay bà Lan… chính là những “người kể chuyện” của biển, kể bằng đôi tay, bằng mùi nhựa thông, bằng những chiếc thuyền tròn vẫn ngày ngày chạm sóng.
Di sản sống cùng du lịch hiện đại
Ngày nay, nhiều du khách đến Nha Trang không chỉ để tắm biển, mà để trải nghiệm cùng nghệ nhân. Họ được học cách đan thúng, trét nhựa, được nghe kể chuyện về biển, về nghề.
Những xưởng nhỏ ven Phước Đồng, Vĩnh Trường, Trần Phú…giờ đã trở thành điểm đến văn hóa độc đáo. Ở đó, người giữ nghề không chỉ tạo ra sản phẩm, họ đang giữ linh hồn di sản biển Việt bằng chính hơi thở của cuộc sống thường ngày.
Tinh thần cộng đồng và hành trình giữ biển xanh
Những năm gần đây, Khánh Hòa đẩy mạnh chiến dịch “ Biển sạch – Làng nghề xanh”, kêu gọi người dân cùng bảo tồn di sản và bảo vệ môi trường. Ngư dân dọn rác, thu gom lưới nylon cũ, biến chúng thành đồ lưu niệm. Trẻ em trong làng được dạy cách đan thúng nhỏ, để hiểu về nghề của cha ông.
Giữ hồn di sản giữa lòng biển Việt
Cái đẹp của sự lặng lẽ
Giữa nhịp sống sôi động của thành phố biển, nơi những tòa cao tầng soi mình xuống mặt nước, vẫn có những con người chọn sống chậm như sóng vỗ vào bờ. Họ ngồi bên những sào tre cũ, giữa mùi nhựa thông nồng nàn, để mỗi chiếc thuyền thúng được sinh ra không bởi dây chuyền công nghiệp, mà bởi hơi thở của tình yêu và ký ức.
Ngồi nghe sóng thì thầm, tôi hiểu
Chiều Nha Trang, sóng vỗ nhẹ, trời đổ ánh hoàng hôn như mật ong. Tôi ngồi đó, giữa hương gió mặn và tiếng sóng miết lên bờ, nhìn những chiếc thuyền thúng nằm phơi mình trong nắng cuối ngày, tròn trịa, bình yên như những vầng trời nhỏ còn vương hơi ấm của biển.
Nơi đây, nghệ nhân thuyền thúng Nha Trang không chỉ làm nghề họ đang giữ lại hồn cốt của biển, giữ cho quá khứ vẫn còn hơi thở trong hôm nay.
Nếu bạn đến Nha Trang, hãy dành một buổi sáng ghé thăm làng thuyền thúng.Ngồi xuống, nghe người nghệ nhân kể chuyện, chạm tay vào chiếc thuyền tròn và lắng nghe tiếng sóng gần hơn một chút.
