Tháng Tư 1975 – khoảnh khắc đất nước hòa chung nhịp thở, khi những lá cờ tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, khi tiếng radio vang lên ở khắp làng quê, khi mỗi trang báo, mỗi thước phim ghi dấu niềm vui thống nhất. Nửa thế kỷ trôi qua, ký ức ấy vẫn rực rỡ, vừa hân hoan, vừa trĩu nặng những hy sinh không thể quên, nhắc nhở rằng tự do và hòa bình hôm nay được tạo nên từ trái tim dũng cảm của cả dân tộc.
Hồi ức tháng Tư – Khi đất nước hòa vào một nhịp thở
Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng ký ức về ngày đất nước thống nhất tháng 4/1975 vẫn sống động, rực rỡ như ánh sáng ban mai vừa hé. Giữa lòng Dinh Độc Lập, Thượng úy Phạm Duy Đô – người lính đặc công đã phất cờ chiến thắng – bồi hồi chia sẻ: “Lúc đứng trên tầng hai Dinh Độc Lập phất cờ, lòng tôi dâng trào niềm phấn chấn và hào hứng, không thể diễn tả nổi cảm xúc.”
Con đường dẫn xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập gập ghềnh, kẻ thù dựng bao cát, tìm đủ mọi cách để các chiến không thể vượt qua. Nhưng bằng ý chí thép, bằng lòng quả cảm của những chiến sĩ, từng bước tiến ấy trở thành minh chứng sống động cho tinh thần bất khuất của dân tộc.
Và đúng 11 giờ 30 phút ngày 30/4/1975, lá cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam tung bay trên nóc Dinh Độc Lập – giản đơn mà vĩ đại, vừa là biểu tượng, vừa là trái tim của một dân tộc thống nhất.
Âm thanh của ký ức – Radio và dòng tin chiến thắng
Trước khi truyền hình trở thành nhịp cầu quen thuộc, radio là sợi dây vô hình nối những con người xa quê, nơi họ nín thở chờ đợi từng bản tin chiến sự. Cụ Hoà (78 tuổi, Hà Nội) hồi tưởng:“Cái radio cũ nhà hàng xóm hôm ấy là báu vật. Nghe tin chiến thắng, cả xóm ôm nhau khóc. Nước mắt cứ rơi, nhưng niềm vui thì tràn đầy.”
Cả dân tộc như hòa chung một nhịp vui lịch sử, từng khoảnh khắc trở thành bất tử trong ký ức. Niềm vui ấy – vừa vĩ đại, vừa đau đáu – vang vọng đến hôm nay, nhắc nhở rằng hòa bình được vun đắp từ những trái tim không khuất phục và những giọt nước mắt đã rơi vì Tổ quốc.
Hòa bình lập lại, nhưng các anh không thể trở về…
Hòa bình đã đến, đất nước thống nhất, cả nước hân hoan trong niềm vui chiến thắng. Thế nhưng, đâu đó giữa làng quê Việt Nam, vẫn tồn tại những nỗi đau âm thầm: Những chiến sĩ đã mãi mãi không trở về.
Người mẹ ngày qua ngày dùng nước mắt rửa mặt, đau đớn tận xương tủy khi biết con mình nằm lại nơi chiến trường. Người vợ ôm gối khóc thầm từng đêm, nhịp tim như bị cắt làm đôi. Bao lời ước hẹn, bao niềm mong mỏi giờ chỉ còn vang vọng trong ký ức…
Nỗi khắc khoải, nỗi chờ đợi và đau đớn ấy vừa riêng tư, vừa chung của một thế hệ – là lời nhắc nhở rằng hòa bình hôm nay được xây nên từ những hy sinh không thể nào quên.
Khi chạm vào những lá thư chiến sĩ gửi người còn sống, nỗi đau ấy càng trở nên bi thương và thiêng liêng hơn. Trong những bức thư của các chiến sĩ Lê Hoàng Vũ, Nguyễn Chí và Trần Viết Dũng, viết giữa rừng Đông Nam Bộ năm 1966, họ gửi lại từ gan ruột:
“Chúng tôi mong được ghi nhận rằng chúng tôi đã từng sống, chiến đấu và đã chết trong một mùa Xuân giữa đất trời như trăm ngàn cái chết của người Việt Nam chân chính cho Tổ quốc và dân tộc sống còn… Xin cho chúng tôi gửi đến những người đang sống, sống đúng ý nghĩa của nó lời biết ơn sâu sắc vì các bạn đang làm cho cái chết của chúng tôi giữ được đầy đủ ý nghĩa. Các bạn đang lao động quên mình cũng như chúng tôi đã chiến đấu quên mình cho đất nước ngày nay tươi đẹp, cho dân ta ngày càng ấm no, hạnh phúc, cho xã hội ta ngày càng dân chủ công bằng.”
Những dòng chữ run rẩy, nguệch ngoạc nhưng chan chứa ý nghĩa ấy vang vọng trực tiếp từ trái tim những chiến sĩ đã khuất, nhắc nhở người sống về giá trị của độc lập và hòa bình. Với người mẹ, người vợ ở lại, chúng trở thành lời an ủi, nhắn nhủ rằng sự chờ đợi, sự hy sinh âm thầm của họ không hề vô nghĩa.
Tháng Tư – Ký ức, niềm tin và ngọn lửa không tắt
Giữa cuộc sống hôm nay, những ký ức ấy không chỉ nằm trong sách sử hay bảo tàng, mà hiện diện trong từng lễ kỷ niệm, từng lá cờ treo trước hiên nhà, trong lời dặn của cha mẹ với con cháu: “Hòa bình này không dễ có được đâu con.”
Nửa thế kỷ qua đi, nhưng tháng Tư 1975 vẫn như một vết son không phai trong lịch sử Việt Nam – nơi những hy sinh, nước mắt và niềm vui hòa làm một, để đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Khi nhìn lại, ta hiểu rằng: Tự do không chỉ là một ngày chiến thắng, mà là ý chí sống, tinh thần bất khuất và lòng biết ơn dành cho những người đã ngã xuống.
