Từ những buổi chiều quê vang tiếng “tách tách” trên bàn gỗ, cờ tướng đã trở thành một phần đời sống người Việt – nơi trí tuệ, bản lĩnh và nhân cách giao hòa. Từ trò chơi dân gian bên hiên nhà, hôm nay, cờ tướng Việt Nam đã bước lên đỉnh vinh quang thế giới, khi kỳ thủ Lại Lý Huynh đăng quang vô địch, ghi dấu trang sử mới. Một hành trình dài, từ ô cờ quê nhà đến ánh sáng quốc tế – nơi niềm tự hào Việt tỏa sáng rực rỡ.
Những ô cờ trong ký ức tôi
Tuổi thơ tôi gắn liền với những buổi chiều hanh nắng, bên hiên nhà là tiếng quân cờ khẽ chạm vào bàn gỗ, thanh âm “tách tách” vang lên như khúc nhạc của quê hương. Ông tôi ngồi đó, dáng người nhỏ bé mà ánh mắt sáng quắc, một tay cầm điếu thuốc, tay kia đẩy nhẹ quân xe, vừa đánh vừa bảo: “Cờ tướng Việt Nam không chỉ là chơi – đó là cách người ta học làm người, học cách sống.”
Tôi chẳng hiểu hết lời ông khi ấy. Nhưng mỗi nước cờ, mỗi ván thua, mỗi lần “chiếu tướng” dồn dập lại gieo vào lòng tôi một niềm kính phục. Lớn lên, tôi mới nhận ra — cờ tướng Việt Nam là di sản của trí tuệ, là dòng chảy của văn hóa dân tộc, và hôm nay, nó đang vươn mình kiêu hãnh trên đấu trường quốc tế.
Lịch sử và hành trình của cờ tướng Việt Nam
Các nhà nghiên cứu cho rằng, cờ tướng có nguồn gốc từ trò chơi Saturanga Ấn Độ, du nhập vào Trung Hoa và lan tỏa sang Việt Nam khoảng hơn một thiên niên kỷ trước. Nhưng ở Việt Nam, nó đã “bén rễ vào đất này”, trở thành trò chơi của mọi tầng lớp — từ vua chúa đến thường dân.
Trong các thư tịch cổ, khi nhắc đến “chơi cờ”, người ta ngầm hiểu đó chính là cờ tướng, chứ không phải bất kỳ loại cờ nào khác. Bởi cờ tướng Việt Nam mang phong thái riêng – vừa tao nhã, vừa hào sảng, vừa thấm đẫm nhân sinh.
Cờ tướng trong văn hóa và thi ca Việt Nam
Những ván cờ bất hủ của tao nhân mặc khách
Trong dòng chảy lịch sử, không ít bậc danh nhân đã gửi gắm tâm hồn vào những ván cờ. Từ Cao Bá Quát đến Nguyễn Khuyến, từ Tự Đức đến Hồ Xuân Hương, họ đều nhìn thấy trong bàn cờ hình ảnh cuộc đời: có tấn công – phòng thủ, có thắng – có thua, có “thảng thốt – nghẹn ngào” giữa những bước đi của thời gian.
Cờ – biểu tượng của trí tuệ và nhân cách
Đại thi hào Nguyễn Khuyến từng thở dài:
“Cờ đương dở cuộc không còn nước,
Bạc chửa thâu canh đã chạy làng.”
Cờ tướng, ở đây, không chỉ là trò chơi mà là ẩn dụ cho thân phận – khi “mưu sinh đâu dễ lay chuyển”, khi con người bất lực trước thế cờ nghiệt ngã của đời.
Lại Lý Huynh – Khi người Việt chạm đỉnh vinh quang thế giới
Bước ngoặt lịch sử của cờ tướng Việt Nam
Chiều 27/9/2025, giữa Thượng Hải – trái tim của làng cờ châu Á, kỳ thủ Lại Lý Huynh – người con đất Vĩnh Long – đã làm nên lịch sử. Anh đánh bại Doãn Thăng, thần đồng cờ tướng Trung Quốc, và chính thức trở thành nhà vô địch thế giới nội dung cờ tiêu chuẩn cá nhân – danh hiệu cao nhất của làng cờ.
Chiến thắng ấy không chỉ chấm dứt ba thập kỷ thống trị của Trung Quốc, mà còn là cột mốc lịch sử đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam bước lên đỉnh vinh quang thế giới.
Từ một ván cờ – thức dậy niềm tự hào Việt Nam
Khi quân tốt cuối cùng của Lại Lý Huynh “qua sông”, phối hợp cùng xe và pháo mở đòn tấn công quyết định, cả nước Việt Nam như vỡ òa. Đó không chỉ là thắng lợi của một cá nhân, mà là thắng lợi của trí tuệ Việt, là minh chứng rằng – chúng ta hoàn toàn có thể vươn mình sánh vai cùng thế giới, bằng chính bản lĩnh của dân tộc.
Lại Lý Huynh – người truyền lửa
Sinh năm 1990, sáu lần vô địch quốc gia, biệt danh “Âu Dương công tử”, Lại Lý Huynh không chỉ là kỳ thủ xuất sắc mà còn là hình mẫu của một thế hệ mới – điềm tĩnh, bản lĩnh và khiêm nhường. Và có lẽ, chính tinh thần ấy – đánh cờ bằng trái tim, sống bằng đam mê – đã giúp anh đưa cờ tướng Việt Nam lên đỉnh thế giới.
Cờ tướng Việt Nam và tinh thần hội nhập
Không ồn ào, không phô trương, nhưng mỗi chiến thắng của kỳ thủ Việt trên đấu trường quốc tế đều là một lời khẳng định mạnh mẽ: trí tuệ Việt Nam không hề thua kém bất kỳ dân tộc nào.
Kiến tạo giá trị mới từ di sản cũ
Cờ tướng là minh chứng sống động cho hành trình “biến quá khứ thành nguồn cảm hứng hiện đại”. Từ trò chơi dân gian, nó đã trở thành bộ môn thể thao trí tuệ quốc tế. Từ những bàn cờ ở quán nước, nay đã có giải đấu trực tuyến với hàng triệu người theo dõi. Sự chuyển mình ấy là biểu tượng của tinh thần Việt Nam – luôn sáng tạo, luôn đổi mới, nhưng không bao giờ quên cội nguồn.
Không biết từ bao giờ, những bàn cờ tướng đã trở thành một phần thân thuộc của đời sống người Việt. Từ quán nước ven làng, góc phố cổ Hội An, đến công viên Hồ Gươm, đâu đâu cũng bắt gặp hình ảnh những cụ ông, những chàng trai, những người bạn cùng nhau “so gân” qua từng thế cờ.
Cờ tướng Việt Nam không chỉ là trò chơi, mà là một ngôn ngữ văn hóa – thứ ngôn ngữ không biên giới, kết nối những tâm hồn yêu cái đẹp, yêu sự uyển chuyển của trí tuệ. Nó gắn liền với đời sống cư dân bản địa, đi vào lễ hội, vào thơ ca, và trở thành hơi thở ngàn năm vọng lại của dân tộc.
